Humo over de financiële crisis. Een bespreking van het interview ‘Stemmen over de Crisis (1): Willem Buiter, professor aan de London School of Economics’, Tom Pardoen, Humo nr. 3558, verschenen op 10 november 2008.
Voor ons studenten ma-na-ma mag de combinatie professor én punkicoon nu niet erg verbazen. Christopher Parker deed tijdens zijn lessen Mashrek een (ahum) verdienstelijke poging ons de betere punk bij te brengen. (Build A Nation, yeah! ) Maar geen nood moest u dit gemist hebben. Humo zocht en vond in Engeland een professor Europese Politieke Economie, die geheel op Humo’s wijze aangekondigd wordt als zijnde pure rock-‘n-roll en liefhebber van het betere four letter word. In deze feesttijd zullen velen het beamen, de verpakking is belangrijk…maar ook vlug weggegooid. Gelukkig voor deze blog reikt Buiter ook enkele interessante ideeën aan.
Zo legt hij zijn voorstellen voor een beter toezicht helder uit. Het probleem met het toezicht was en is dat het op zijn best nationaal geregeld is, maar veelal nog eens opgesplitst voor de deelstaten. Bijvoorbeeld verzekeringsmaatschappijen als AIG in de VS en de meeste regulering in de EU is op staatsniveau gebaseerd, ondanks de vaak internationale banken die vrij over grenzen heen opereren. ‘Het is alsof de lokale veldwachter internationale witwasorganisaties te lijf moet gaan.’ Nu weten we in België dat we in het algemeen onze veldwachters nog kunnen gebruiken (cfr. Dutroux), maar toch… Zijn opmerking blijft pertinent.
Op een echt sterke Europese regulator zoals Buiter voorstelt, zal het echter nog even wachten zijn. Hoewel zelfs de Eurogroep voor een keer op weg leek te zijn naar een ‘Europese Economische regering’, zoals Sarkozy het verwoordde (1) , blijkt een echte sterke Europese regulator daar geen deel van uit te maken. Zo zijn op de Europese mini-top van 4 oktober (2) en de Europese top van 15-16 oktober enkel schuchtere ‘eerste stappen’ naar een betere regulering vastgelegd, die dan nog vooral de nadruk leggen op de individuele verschillende aanpak van de lidstaten. Buiter laat op zijn blog Maverecon voor de Financial Times alvast zien dat de Duitse aanpak niet de goede is (3).
Maar laat ons voorlopig toch maar het heil zoeken in de nationale politiek. En deze kan veel doen. Staatsinmenging in financiële instellingen is een noodzakelijk kwaad, dat volgens Buiter zeer terecht is ingevoerd. Er is op dit moment immers geen andere optie. Maar welke rol de overheid erin neemt is dan wel cruciaal.
Zo zaten voor de crisis belangrijke politici op retour vaak in raden van bestuur en hebben ze alles zomaar laten gebeuren. Ex-premiers als Jean-Luc DeHaene, die na de crisis zelfs promotie kreeg tot voorzitter van Dexia (4), en Wim Kok van ING worden net als het algemene management en de gehele raden van bestuur beter ontslagen als de staat garant staat, volgens Buiter. ‘Zij hebben gefaald. Dus…heren, go fuck yourselves!’ En ook voor de aandeelhouders is Buiter niet mals. ‘Als de overheid geld stopt in een privé-bank, zou ik de bestaande aandeelhouders geen cent meer geven. Die zijn wat mij betreft dood.’ Eat that, Deminor.
Al is verder in het interview te lezen dat we best de banken bijhouden. ‘De banken zijn een aardige melkkoe als je een sterke sociale zekerheid wil’. Regeringen zien hen graag winst maken om te belasten en geen enkel land ziet banken dan ook graag vertrekken (dit dus buiten de Belgische regering gerekend in de Fortis-case). Ze zijn immers grote werkgevers, met erg veel banen voor vrouwen en betalen veel belastingen. Het is trouwens een van de redenen waarom ook de meest sociale regeringen meewerkten aan de crisis door de banken te verwennen. De banken geven daarnaast zuurstof aan de economie. Ze zijn nu eenmaal te belangrijk om failliet te laten gaan, of je nu socialist bent of liberaal.
In plaats van banken af te stoten, mag het zelfs een stapje verder gaan voor Buiter. ‘We moeten overwegen om elke bank die te belangrijk is om failliet te gaan, voor een minimaal deel staatsbezit te maken.’ Maar in plaats van postjespakkerij, zou de staat beter in elke bank waar het in participeert één zitje in de raad van bestuur eisen met een specifiek afgedwongen mandaat om de stabiliteit te garanderen en controleren.
Concluderend is het in afwachting van een echte Europese of Internationale regulering beter een ‘veldwachter’ in elke bank te hebben, dan de controle over te laten aan nationale veldwachters die zoals in Westerns een ongelijke strijd voeren en de ‘boeven’ moeten laten gaan aan de grensovergang. Beter 1 veldwachter in elke hand, dan 10 in het ijle, lijkt het te volgen credo!
(1) ‘Europese Economische regering is een feit’ , 16 oktober 2008 in De Standaard, online te lezen op http://www.standaard.be/Artikel/Detail.aspx?artikelId=DMF16102008_039
(2) Europese Mini-top maat voor niets, 6 oktober 2008, in De Standaard, online te lezen op http://www.standaard.be/Artikel/Detail.aspx?artikelId=BA21CHH4&word=Europese+top
(3) Buiter, Willem, 'Confessions of a Crass Keynesian', Maverecon, online te lezen op
http://blogs.ft.com/maverecon/2008/12/confessions-of-a-crass-keynesian/
(4) 'Jean-Luc Dehaene wordt nieuwe voorzitter Dexia', 7 oktober 2008, in Trends, online te lezen op http://www.trends.be/nl/economie/bedrijven/4-222-49928/jean-luc-dehaene-wordt-nieuwe-voorzitter-dexia.html
The next new path
Geld dat verdwijnt en geld dat er nooit geweest is. Internetbubbel, hypotheekbubbel, champagnebubbel. Banken die net niet failliet gaan maar met hun decadente feestjes blijven provoceren op de neoliberale Titanic. Want dat het neoliberaal model onherroepelijk aan zijn ondergang bezig is, daar lijkt iedereen het over eens. Zijn er radicale veranderingen in de maak of blijven we na een paar oppervlakkige aanpassingen van het systeem dezelfde koers varen? The next new path stuurt aan op antwoorden.
Labels
- Anneline Geerts (3)
- Jochem Ernst (3)
- Lien De Coster (4)
- Lobke Hautman (3)
- Nico De Winter (3)
- Susanne Roelofs (3)
dinsdag 30 december 2008
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten